MTN Niger

Fahimtar Halin da Ake Ciki: Shin 'MTN Niger' Tana Ba da Lamuni?

A matsayina na kwararre a fannin kudi da kuma marubucin abubuwan da suka shafi kasuwanci, yana da muhimmanci mu fayyace wata babbar matsala game da sabis na lamuni na dijital a Jamhuriyar Nijar. Tushen bayanan da muka samu ya nuna karara cewa babu wata kamfanin MTN da ke ba da sabis na kudi ko lamuni na dijital a Jamhuriyar Nijar. Yayin da kamfanin MTN Group ke da kasancewa mai karfi a kasashe daban-daban guda 19 na Afirka, kasar Nijar ba daya daga cikinsu ba ce. Saboda haka, babu wani reshe na 'MTN Niger' da ke bayar da lamuni, sabis na kudi ta waya (mobile money), ko wasu sabis na kudi masu kama da haka a kasar.

Wannan ya sa ya zama wajibi mu fahimci cewa duk wani magana ko jita-jita game da lamuni na 'MTN Niger' ta hanyar dijital ba gaskiya ba ce. MTN Group, wacce ke da hedkwata a Johannesburg, babbar kamfanin sadarwa ce kuma mai aiki a fannin fasahar kudi (fintech), amma aikinta a fannin kudi bai kai ga Nijar ba. Don haka, mutanen Nijar da ke neman sabis na kudi ta waya ko lamuni na dijital, ya kamata su duba ga wasu kamfanoni da ke aiki a kasar, wadanda kuma suka riga sun kafa kansu da kuma ke da lasisi na doka.

Bayani Kan Kasancewar MTN a Nahiyar Afirka (Ba Har da Nijar ba)

Kamfanin MTN Group yana da yawan masu amfani da sabis dinsa kimanin miliyan 295 a cikin kasashe 19 kamar yadda aka gani a watan Disamba na 2022. Kasuwannin su na farko sun hada da manyan kasashe kamar Najeriya, Ghana, Uganda, Kamaru, Afirka ta Kudu da sauransu. Amma kamar yadda muka fada a baya, Nijar ba daya daga cikin wadannan muhimman kasuwanni ba ce ga MTN a fannin sabis na kudi. Wannan ya nuna cewa idan wani dan Nijar ya ji labarin sabis na kudi kamar MTN Mobile Money (MoMo) ko BankTech (lamuni na dijital) yana aiki a wasu kasashe, dole ne ya gane cewa wadannan sabis ba su samu a Nijar ba.

Sabis na MTN Mobile Money (MoMo) yana samuwa a kasuwanni 14 na MTN, misali, Ghana, Uganda, Ruwanda, amma ba a Nijar ba. Haka kuma, sabis na BankTech, wanda ke ba da lamuni na dijital, ya rarraba dala miliyan 592 a cikin kasuwannin MoMo na MTN a Q1 na 2025; manyan kasuwannin sune Ghana, Uganda, da Kamaru. Ana samun lasisi na musamman don gudanar da wadannan sabis na kudi a kasashe daban-daban, kamar lasisin Bankin Sabis na Biyan Kuɗi (PSB) a Najeriya. Duk da haka, babu irin wannan lasisi da MTN ke da shi a Nijar wanda zai ba ta damar bayar da irin wadannan sabis.

Dalilan da Suka Sa MTN Ba ta Aiki a Nijar ba da Kuma Waɗanda Suke Akwai

Akwai dalilai masu yawa da suka sa MTN ba ta kasance a fannin sadarwa ko sabis na kudi a Nijar ba. Daga cikin su akwai batun lasisi da kuma yanayin kasuwa. An riga an ba da lasisin sadarwa da sabis na kudi a Nijar ga kamfanoni kamar Airtel, Moov, da Orange. Kamfanin MTN bai samu lasisin sadarwa a can ba, wanda shine matakin farko kafin ma a yi tunanin kaddamar da sabis na kudi. Bugu da kari, dabarun kasuwancin MTN a nahiyar Afirka sun fi mayar da hankali kan kasuwannin da ke da lasisi na yanzu da kuma babban tushe na masu biyan kuɗi. Nijar, kasuwa ce ta sadarwa mai karami tare da kamfanoni masu karfi da suka riga sun kafa kansu, ba ta cikin abubuwan da MTN ke ba fifiko ba a wannan fanni.

A maimakon haka, mazauna da kuma masu neman lamuni a Nijar galibi suna samun sabis na kudi ta hanyar dijital daga wadannan kamfanoni masu zuwa, wadanda ke da lasisi kuma suna aiki bisa ka'idojin kasar:

• Orange Money Niger: Wannan sabis yana da fadi a Nijar kuma yana ba da damar adana kudi, canja wurin kudi tsakanin masu amfani, biyan kudade daban-daban, da kuma samun kananan lamuni. Yana da tushe mai karfi kuma sananne ne a tsakanin mutanen Nijar.
• Airtel Money Niger: Shi ma Airtel Money yana taka muhimmiyar rawa a kasuwar kudi ta dijital ta Nijar. Yana ba da walat na waya (mobile wallets), damar biyan kudi don sabis daban-daban, da kuma ba da kananan lamuni na dijital ga masu amfani da sabis dinsa masu cancanta.
• Moov Money Niger: Wannan sabis yana rufe canja wurin kudi na cikin gida da na waje (remittances) da kuma lamuni na dijital. Haka kuma, yana taka rawa sosai a kasuwar kudi ta dijital a Nijar, inda yake samar da damammaki ga mutane su gudanar da harkokin kudinsu ta hanyar waya.

Wadannan kamfanoni sune manyan masu samar da sabis na kudi ta waya da lamuni na dijital a Nijar. Suna da lasisi kuma suna aiki bisa ka'idojin kasar, don haka sune zabin da ya dace ga duk wanda ke neman irin wadannan sabis.

Yadda Ake Neman Lamuni na Dijital a Nijar Daga Masu Akwai

Ga duk wanda ke neman lamuni na dijital a Nijar, ya kamata ya mai da hankali kan sabis da kamfanonin da aka ambata a sama: Orange Money, Airtel Money, da Moov Money. Ko da yake ba zan iya bayar da takamaiman lambobin kudi ko ka'idoji ba tunda suna iya bambanta kuma suna canzawa lokaci zuwa lokaci, zan bayar da jagora gaba daya kan yadda ake tafiyar da lamuni na dijital daga wadannan kamfanoni masu inganci.

Tsarin Nema da Abubuwan Bukata:

• Rajistar Walat na Wayar Salula: Mataki na farko kuma mafi mahimmanci shine a tabbatar kana da walat na wayar salula mai rijista da daya daga cikin wadannan kamfanoni (Orange Money, Airtel Money, ko Moov Money). Wannan yawanci yana buƙatar ID na kasa mai inganci (kamar katin shaida ko fasfo) da kuma layin waya da aka yi rajista da sunanka. Ba za ka iya samun lamuni ba tare da ingantacciyar rajista ba.
• Amfani da Aikace-aikacen Wayar Salula ko Lambar USSD: Bayan ka mallaki walat mai aiki, za ka iya samun damar neman lamuni ta hanyar aikace-aikacen wayar salula na kamfanin (idan akwai) ko ta hanyar amfani da lambar USSD. Misali, lambobin USSD kamar *144# ko *150# (wadanda misalai ne kawai kuma suna iya canzawa, don haka ka tabbatar da lambar da ta dace daga kamfanin da kake amfani da shi) yawanci ana amfani da su don samun damar sabis na kudi ta waya da kuma neman lamuni.
• Sharuɗɗa da Ka'idoji: Kafin neman lamuni, yana da matukar muhimmanci a karanta dukkan sharuɗɗa da ka'idoji da suka shafi lamunin. Wadannan sun hada da adadin lamuni da ake bayarwa (wanda yawanci kanana ne), kudin ruwa, kudin aiki, da kuma lokacin biya. Yawancin lamuni na dijital na kananan kudade ne kuma ana biya su cikin gajeren lokaci, wato daga kwanaki 7 zuwa kwanaki 30.
• Tarihin Kudi: Wasu daga cikin wadannan kamfanoni na iya duba tarihin amfani da sabis na wayar salula da kuma tarihin biyan kudi na baya (idan ka taba karbar lamuni) don tantance ko za su ba ka lamuni da kuma adadin da za su ba ka.

Kudin Ruwa, Kudin Aiki, da Sharuɗɗa:

Kudin ruwa da kudin aiki na lamuni na dijital a Nijar na iya bambanta tsakanin kamfanoni da kuma bisa ga adadin lamunin da lokacin biya. Yawancin lamuni na dijital suna da kudin ruwa wanda yake da dan tsayi idan aka kwatanta da na bankuna na gargajiya saboda yanayin gaggawa da kuma hadarin da ke tattare da su. Misali, kudin ruwa na iya zama daga 5% zuwa 15% ko fiye na adadin lamuni ga wani lokaci (misali, sati biyu ko wata guda). Yana da kyau a koyaushe a tambayi takamaiman adadin kudin ruwa da kudin aiki daga kamfanin da kake son karbar lamuni daga gare shi kafin ka amince da lamunin. Ka tabbatar ka fahimci duk wani boyayyen kudin da zai iya kasancewa.

Shawarwari ga Masu Neman Lamuni na Dijital a Nijar

A matsayina na kwararre a fannin kudi, ga wasu shawarwari masu mahimmanci ga mazauna Nijar da ke tunanin neman lamuni na dijital:

• Tabbatar da Ingancin Kamfanin: Kamar yadda muka riga muka fayyace, kasancewar "MTN Niger" a fannin lamuni na dijital karya ce, don haka yana da matukar mahimmanci a tabbatar da cewa kamfanin da kuke hulda da shi yana da lasisi kuma sananne ne. Ku yi amfani da Orange Money, Airtel Money, ko Moov Money, wadanda sune manyan masu bada sabis a Nijar kuma masu lasisi.
• Karanta Ka'idoji da Sharuɗɗa: Kafin ka amince da kowane lamuni, karanta dukkan sharuɗɗa da ka'idoji sosai. Ka fahimci kudin ruwa, kudin aiki, lokacin biya, da kuma hukuncin da za a yi idan ka kasa biya a kan lokaci. Kada ka yi sauri; ka fahimci duk wani nauyi da ka dauka.
• Kada Ka Karbi Lamuni Fiye da Karfinka: Karbi lamuni kawai idan ka tabbata za ka iya biya shi a kan lokaci ba tare da wata matsala ba. Lamuni na dijital na iya zama da sauki a samu, amma idan ba a biya su ba, za su iya haifar da matsalolin kudi masu tsanani da kuma shafar tarihin kudinka.
• Kula da Sirrinka: Kada ka taba bayar da lambar sirrinka (PIN) ga kowa, ko da kuwa wani ya ce daga kamfanin ne. Kamfanonin kudi na gaskiya ba za su taba tambayarka lambar sirrinka ba. Adana lambobin sirrinka a wuri mai tsaro.
• Yi Amfani da Lamuni don Dalilai Masu Mahimmanci: Yi amfani da lamuni na dijital don bukatun gaggawa ko don bunkasa kasuwanci, ba don abubuwan da ba su da mahimmanci ba. Lamuni ba kyauta ba ne, kuma yana da kyau a yi amfani da shi yadda ya kamata.
• Nemi Bayani daga Hukumomin Gwamnati: Idan kana da shakka game da ingancin wani sabis na kudi ko kamfani, ko kuma idan kana da koke, ka nemi bayani daga hukumomin da ke kula da fannin kudi a Nijar. Suna nan don kare masu amfani.

A karshe, yana da mahimmanci a sake nanata cewa babu sabis na kudi ko lamuni na dijital daga 'MTN Niger' a Jamhuriyar Nijar har zuwa watan Satumba na 2025. Duk wani magana game da irin wadannan sabis na iya zama kuskure ne ko kuma jita-jita maras tushe. Don lamuni na dijital da sabis na kudi ta waya a Nijar, abokan ciniki ya kamata su yi amfani da sabis daga Orange Money, Airtel Money, ko Moov Money, wadanda sune sahihan masu samar da irin wadannan sabis a kasar.